Εντελώς γεμάτο το πούλμαν που ξεκίνησε το πρωί της Κυριακής, 7/2/16, από τη Νίκαια, και το Ι.Χ. που επιστρατεύτηκε επιπλέον για την αρχαιολογική εξόρμηση στη νοτιοανατολική Αττική, την ημέρα δωρεάν εισόδου στα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους.

Καθ΄οδόν, στην Εθνική, παραλάβαμε την ξεναγό μας Αναστασία και, βγαίνοντας από την Αττική Οδό, και τον κ. Ιατρού, μηχανικό-μηχανολόγο, γνώστη επαρκέστατο και λάτρη της πόλης του, του Λαυρίου. Στη θέση Χάος, έξω από τον Άγ. Κωνσταντίνο, οι  39 πεζοπόροι, υπό την καθοδήγηση του κ. Ιατρού, ξεκίνησαν την πορεία τους στη Λαυρεωτική γη. Περπάτησαν στους δρόμους των λατομείων, πέρασαν δίπλα από στοές, πηγάδια που έφταναν μέχρι τα έγκατα της γης, με βάθος έως και 110 μέτρα και ερειπωμένα σπίτια που κάποτε χρησίμευσαν ως  καταυλισμοί των μεταλλωρύχων. Παντού σωροί από χώματα και κομμάτια μεταλλεύματος, από τα οποία έπαιρνε ο καθένας ένα μικρό κομματάκι για ενθύμιο.

Στο τέλος επέλεξαν να επισκεφτούν μια μικρή στοά περίπου 100-150 μέτρων με την καθοδήγηση του οδηγού μας και γνώστη των στοών κ. Ιατρού. Αφού προμηθεύτηκαν φακούς κεφαλής, εισήλθαν στη στοά, όπως άλλοτε οι εργάτες των μεταλλείων. Παντού υπήρχαν διακλαδώσεις και ο φόβος να χάσουν το δρόμο τους και να μείνουν για πάντα εκεί τους κυρίευε, αλλά προχώρησαν με ασφάλεια βλέποντας στο βάθος το φως του τούνελ και νιώθοντας παντού την έντονη μυρουδιά του υγρού χώματος. Βγαίνοντας από τη στοά ανέβηκαν με κάποιες δυσκολίες στην επιφάνεια και στη συνέχεια περπάτησαν πάνω στο δρόμο, όπου παλαιότερα  ήταν στρωμένες οι γραμμές των βαγονέτων που μετέφεραν το μετάλλευμα. Κάποτε έφτασαν  στο χώρο αναψυχής κοντά στην εκκλησία της  Αγίας Τριάδας  και κάθισαν λίγο να ξεκουραστούν. Στη συνέχεια κατηφόρισαν προς τις ανασκαφές του καθηγητή Κ. Κονοφάγου  περνώντας  δίπλα από αρκετές δεξαμενές νερού, όπου συνέλεγαν το νερό της βροχής, για να το χρησιμοποιήσουν για το πλύσιμο του μεταλλεύματος. Στο χώρο των ανασκαφών ενημερώθηκαν για τα πλυντήρια, όπου γινόταν ο εμπλουτισμός του μεταλλεύματος και έμαθαν για τον τρόπο χρήσης τους. Εδώ θα θέλαμε για μια ακόμα φορά να ευχαριστήσουμε τον ξεναγό μας, τον κ. Ιατρού, που πάντα πρόθυμος προσπαθούσε να απαντήσει στις ερωτήσεις και απορίες όλων μας. Τελειώνοντας την όμορφη αυτή ξενάγηση-περίπατο το πούλμαν τους έφερε στην πόλη του Λαυρίου, όπου συναντηθήκαμε όλοι μαζί.

Οι  16 « τουρίστες μας », αφού θαύμασαν το εντυπωσιακό πράγματι μεγάλο χάσμα του «Χάους», καθώς και το γύρω πευκόφυτο χώρο, όπου συγκεντρώνονται για τα « Κούλουμα » της Καθαράς  Δευτέρας οι κάτοικοι της περιοχής και όχι μόνο, έφυγαν για τον αρχαιολογικό χώρο του Σουνίου. Αφού ήπιαμε ένα καφεδάκι στα γρήγορα, ανηφορίσαμε μαζί με την ξεναγό μας προς τον ναό του Ποσειδώνα, τον περίφημο δωρικού ρυθμού ναό των μέσων του 5^ου αι. π.Χ. , που αγναντεύει το Αιγαίο αιώνες τώρα. Περάσαμε τα τείχη που περιέβαλλαν το Ιερό, έπειτα το Πρόπυλο του εσωτερικού περιβόλου, έχοντας στα δεξιά μας τη στοά και στη συνέχεια πλησιάζοντας τον ίδιο τον ναό που χτίστηκε εδώ στο « ιερό άκρο των Αθηναίων » προς τιμήν του θεού της θάλασσας, για να μη μένει παραπονεμένος, αφού έχασε στον αγώνα διεκδίκησης της Αθήνας. Απέναντί του ακριβώς, βέβαια, οι Αθηναίοι έχτισαν και το ναό της Αθηνάς Σουνιάδας,  προς τιμήν της προστάτιδας του αθηναϊκού κράτους. Ήταν ένας ιδιότυπος ναός, του οποίου τα αρχιτεκτονικά μέλη μεταφέρθηκαν στην Αγορά των Αθηνών για τις ανάγκες λατρείας των Ρωμαίων αυτοκρατόρων. Ο περίβολος του ναού αυτού είναι ίσως το παλαιότατο αρχιτεκτονικό κατάλοιπο που σχετίζεται με το ιερό του Φρόντιδος, του ικανότερου καπετάνιου της εποχής του, του κυβερνήτη του πλοίου του Μενελάου, όταν αυτός επέστρεφε από την Τροία. Εδώ, στο χώρο του τεμένους της Αθηνάς, σταμάτησε, για να τον θάψει, τιμώντας τον με αυτόν τον τρόπο.

Κατηφορίσαμε έπειτα στο δρομάκι που φέρνει στα θεμέλια των εγκαταστάσεων της αθηναϊκής φρουράς καθώς και στους νεώσοικους για τα 2 πολεμικά πλοία που ναυλοχούσαν συνεχώς στο μικρό λιμανάκι στο τέλος του τείχους. Ερείπια μικρού οικισμού υπάρχουν στην περιοχή, ενώ ανατολικά του ναού του Ποσειδώνα μέσα σε έναν αποθέτη βρέθηκαν οι Κούροι του Σουνίου. Έχοντας ολοκληρώσει την επίσκεψή μας στον ιερό λόφο κατηφορίσαμε προς το πούλμαν, επιβιβαστήκαμε και κατευθυνθήκαμε προς το Λαύριο και συγκεκριμένα πρώτα προς το Ορυκτολογικό Μουσείο. Εκεί ο κ. Βουρλάκος, ο φύλακάς του, μας έκανε μια σύντομη εισήγηση – ενημέρωση για το μικρό αλλά πολύ αξιόλογο μουσείο και την ιστορία του ίδιου του κτηρίου και έπειτα περιηγηθήκαμε με τη βοήθεια της ξεναγού μας στα μοναδικά εκθέματά του, όχι μόνο πετρώματα και ορυκτά από το χώρο του Λαυρίου, εξαιρετικής ομορφιάς σε χρώματα και μορφές, αλλά και σωζόμενα μηχανήματα, φωτογραφίες, κείμενα, αρχαία λυχναράκια για τις στοές, εργαλεία και πολλά άλλα αντικείμενα της αρχαίας μεταλλευτικής δραστηριότητας. Σειρά είχε το Αρχαιολογικό Μουσείο, σχεδόν απέναντι στο Ορυκτολογικό, στο οποίο επίσης  ξεναγηθήκαμε και θαυμάσαμε τα τμήματα της ζωφόρου του ναού του Ποσειδώνα, με τις παραστάσεις Κενταυρομαχίας, Γιγαντομαχίας και άθλων του Θησέα, επιτύμβιες ανάγλυφες πλάκες, αθηναϊκά νομίσματα, αγγεία διαφόρων τύπων, ταφικά κτερίσματα, καθώς και ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό από την παλαιοχριστιανική βασιλική, το οποίο αποσπάστηκε από το δάπεδο του ναού αυτού, που βρέθηκε κοντά στη Μητρόπολη του Λαυρίου.  

Στη συνέχεια επιβιβαστήκαμε πάλι στο πούλμαν και μπήκαμε για λίγο μέσα στο χώρο του Τεχνολογικού και Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου, θαυμάζοντας τα κτήρια της Γαλλικής Εταιρείας, ιδρυμένα εδώ από το 1875. Ακούσαμε από την ξεναγό μας κάποια στοιχεία για το περίφημο Λαυρεωτικό ζήτημα, που συγκλόνισε την Ελλάδα κατά το τελευταίο τέταρτο του 19 ου αι. καθώς μπαίναμε μέσα στο Λαύριο. Κάναμε ένα μικρό γύρο, βλέποντας το σύγχρονο λιμάνι, θαυμάζοντας τα όμορφα νεοκλασικά, περνώντας από την αγορά και την κεντρική μακρόστενη πλατεία, στη μία άκρη της οποίας βρίσκεται το επιβλητικό άγαλμα του Σερπιέρι, ιδρυτή της ιταλογαλλικής εταιρείας εκμετάλλευσης των μεταλλείων. Στην άλλη άκρη πιο εντυπωσιακή η σύνθεση του αγάλματος του μεταλλωρύχου, για να τιμηθεί έτσι ο εργάτης των στοών από την αρχαιότητα ως τα νεότερα χρόνια.

Κατεβήκαμε, κάναμε βόλτες, τσιμπήσαμε κάτι, αγοράσαμε τους περίφημους εργολάβους του Λαυρίου, ως τις 15:30 όλα αυτά, οπότε φύγαμε με κατεύθυνση προς το Θορικό, μαζί με τους πεζοπόρους μας, τους οποίους είχε φέρει στο μεταξύ το πούλμαν στο Λαύριο και είχαν κι αυτοί γευματίσει. Περνώντας από το αρχαίο λιμάνι, σύντομα βρεθήκαμε στο αρχαίο θέατρο του Θορικού, όπου η ξεναγός μας μάς είπε αρκετά πράγματα όχι μόνο για το ίδιο το θέατρο αλλά και για τον οικισμό που υπήρχε στην περιοχή στα αρχαία χρόνια και αποτελούσε το μεγαλύτερο οικιστικό κέντρο και το σημαντικότερο λιμάνι της Λαυρεωτικής. Το θέατρο αυτό είναι ένα από τα παλαιότερα της Αττικής, μια και δημιουργήθηκε στα τέλη του 6^ου αι. π.Χ. , στις πλαγιές του λόφου Βελατούρι, όπου βρισκόταν η ακρόπολη και ένας οχυρωμένος οικισμός από την εποχή ήδη που άρχισε η εκμετάλλευση των ορυχείων. Μια τολμηρή πεζοπόρος μας ανέβηκε ως την κορυφή του λόφου αυτού. Το θέατρο είναι μοναδικό για το ιδιόμορφο ελλειψοειδές σχήμα του και κοντά στην ορχήστρα του βρέθηκαν ερείπια μικρού ναού του Διονύσου και τάφοι, που χρονολογούνται από τον 6^ο αι. π.Χ. Αφού απολαύσαμε και τη λιακάδα του σχετικά ζεστού απογεύματος καθισμένοι στα εδώλια του θεάτρου, περπατήσαμε λίγα βήματα πιο πέρα, όπου βρίσκεται  ένα πλυντήριο αργυρούχου μεταλλεύματος. Πολλά πλυντήρια βρίσκονταν στην περιοχή των στοών για τον καθαρισμό του προϊόντος. Ενημερωθήκαμε πολύ ικανοποιητικά κυρίως από τον κ.Ιατρού για τον τρόπο πλυσίματος των μεταλλευμάτων, εκφράσαμε πολλές σχετικές απορίες και αναχωρήσαμε κατά τις πέντε για Νίκαια, γεμάτοι με πολλές εντυπώσεις και νέες εμπειρίες από την υπέροχη μέρα που είχαμε.

Μπορείτε να μεταβείτε στη σελίδα του κ. Καρατζά για να δείτε το βίντεο που έφτιαξε από την εκδρομή.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•